ETNOĞRAFİK NİTELİKLİ TAŞINIR KÜLTÜR VARLIKLARI HAKKINDA YÖNETMELİK
Kültür ve Turizm Bakanlığından:
Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi: 03/05/1988
Yayımlandığı Resmi Gazete Sayısı: 19803
BİRİNCİ BÖLÜM : Amaç, Kısaltma ve Tanımlar
Amaç ve Kapsam
Madde 1 -
Amaç, Etnoğrafik nitelikteki taşınır kültür ve tabiat varlıklarının
alımı, satımı, ait olacağı devirleri, diğer nitelikleri,
tescilleri, yurtdışına çıkarılmaları ve yurda getirilmeleri ile
ilgili kuralları göstermektir.
Kısaltma ve Tanımlar
Madde 2
- Bu Yönetmelikte geçen:
a) Bakanlık; Kültür ve Turizm Bakanlığını,
b) Etnoğrafik nitelikteki kültür varlıkları; Halkın sosyal hayatını
yansıtan insan yapısı araç ve gereçler dahil bilim, din ve mihaniki
sanatlarla ilgili taşınır varlıklarını,
c) İhtisas elemanı; Arkeoloji, etnoloji, sanat tarihi gibi bilim
dallarında öğrenim görmüş kişileri,
d) Tescil; Etnoğrafik nitelikteki korunması gerekli taşınır kültün
varlıklarından müzelere alınanların müze envanter defterine
kaydedilmesini, ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM : Etnoğrafik Eserlerin Alımı, Satımı, Devri,
Yurtdışından Getirilmeleri ve Yurtdışına Çıkarılmaları
Yurtiçinde Alımı, Satımı ve Devri Serbest Olan Etnoğrafik
Nitelikteki Kültür Varlıkları
Madde 3 -
Müze koleksiyonlarını tamamlayıcı nitelikte olmayan ve belge değeri
taşımayan etnoğrafik nitelikteki kültür varlıkları ile Abdülmecit,
Abdülaziz, V. Murat, II. Abdülhamit, V. Mehmet Reşat ve Vahidettin'e
ait ve aynı çağdaki sikkelerin yurtiçinde alımı, satımı ve devri
serbest olup ayrıca tescile tabi değildirler.
Değerlendirilmek üzere müzelere başvurulması halinde;
a)Müzeye alınmayan etnoğrafik nitelikteki taşınır kültür varlıkları,
yurtiçinde alımının, satımının ve devrinin serbest olduğunu gösterir
bir belge ile maliklerine iade edilir. Belgenin bir örneği ilgili müzede
bulundurulur.
b)Müzeye alınması uygun görülenler malikinin belirlenen değer
tekdirine razı olması halinde, müze tarafından satın alınırlar.
Değer takdirine razı olunmaması halinde, yurtdışına çıkarılamayacağını
gösterir bir belge ile maliklerine iade edilir. Belgenin bir örneği
ilgili müzede bulundurulur.
Etnoğrafik nitelikteki kültür varlıklarının bir grubunu teşkil
eden yazma ve tezhipli kitaplar Bakanlığa bağlı kütüphanelerce de
usulüne uygun olarak alınabilir.
Yurtdışına Çıkarılamayacak Etnoğrafik Nitelikteki Kültür
Varlıkları
Madde 4 -
Jeolojik, tarih öncesi ve tarihi devirlere ait olup; Jeoloji,
antropoloji, prehistorya, arkeoloji ve sanat tarihi açılarından belge
değeri taşıyan ve ait oldukları dönemin sosyal, kültürel, teknik
ve ilmi özellikleri ile seviyesini yansıtan her türlü taşınır kültür
varlıkları ile Osmanlı İmparatorluğu Dönemi sonuna kadar olan Türk
Milletinin gelenek ve göreneklerini, dini inançlarını sembolize
eden, nadir olan, müze koleksiyonlarını tamamlayıcı nitelikte
bulunan, belge değeri taşıyan Etnoğrafik nitelikteki kültür varlıkları
ile Milli Mücadeleye, Türk Cumhuriyeti Tarihine ve Atatürk'e ait
korunması gerekli taşınır kültür varlıkları, yurtdışına çıkarılamaz.
Yurtdışına Çıkarılacak Etnoğrafik Nitelikteki Kültür Varlıkları
Madde 5 -
4 üncü madde kapsamı dışında kalan etnoğrafik nitelikteki taşınır
kültür varlıkları yurtdışına çıkarılabilir.
Yurtdışına çıkarılmak istenenlerin kontrolü Bakanlığa bağlı müzelerce
yapılır.
Müzelerin kontrolünden geçmeyen her türlü taşınır kültür varlığının
değerlendirilmesi için, Bakanlık ihtiyaç duyduğunda, Bakanlığa bağlı
müzelerden arkeoloji, etnoloji, sanat tarihi gibi bilim dallarında öğrenim
görmüş ihtisas elemanlarını ihtiyaç duyulan gümrük kapılarında
görevlendirebilir.
Yapılan kontrol sonunda yurtdışına çıkmasında sakınca görülenler,
değerlendirmeleri yurtiçinde yapılmak şartıyla maliklerine iade
edilirler.
Bu ihtisas elemanlarının görev yapacakları gümrük kapıları ve çalışma
şartları Bakanlık ile Maliye ve Gümrük Bakanlığı arasında yapılacak
bir protokolle belirlenir.
Etnoğrafik Nitelikteki Kültür Varlıklarının Yurda Sokulması
Madde 6
- Yurtdışından taşınır kültür ve tabiat varlığı getirmek
serbesttir. Bu kültür varlıklarını getirenler, bunların her
birinin niteliklerini (adı, cinsi, ölçüsü vs) belirten fotoğraflı
envanter listesini yurda girişlerinde beyan etmek ve bu listenin bir nüshasını
ilgili müzelere vermek zorundadır.
Müzayede amacıyla getirilen kültür varlıkları için müzayedenin
yapılacağı yerdeki Müze Müdürlüğüne müzayede tarihinden en az
bir ay önce başvurulur.
Yurtdışından getirilen taşınır kültür varlıklarından müze
koleksiyonlarını tamamlayıcı nitelikte görülenlerin satın alma
hakkı öncelikle ilgili müzelere aittir. Müzelerce satın alınamayanların
satışı yapılabilir.
Yurtdışından getirilen taşınır kültür varlıklarının değerlerini
takdir etmek üzere Değerlendirme Komisyonları kurulur.
Değerlendirme Komisyonları; ilgili müzeden iki ihtisas elemanı, üniversitelerin
ilgili bölümlerinden seçilecek iki temsilci ile taşınır kültür
varlığı ticareti yapanlar adına katılacak bir temsilciden teşekkül
eder.
Yurtdışından getirilen taşınır kültür varlıklarından yurtiçinde
satışı yapılanlara dair belge ilgili müzeye verilir. Yurda giriş sırasında
yapılan envanter listesinden çıkarılır. Envanter listesinde
bulunan, ancak satışı yapılamayanların yurtdışına çıkarılması
serbesttir.
Yurtiçinde derlenen etnoğrafik nitelikteki taşınır kültür varlıklarının
satışının yapılacağı müzayedelerde kültür varlıklarının
kontrolü, ilgili müze müdürlüğünce yapılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : Yürürlük ve Yürütme
Yürürlük
Madde 7
- 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 3386
sayılı Kanunla değişik 24 üncü maddesine dayalı olarak çıkarılan
bu yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 8 -
Bu yönetmelik hükümlerini Kültür ve Turizm Bakanı yürütür.
|